OS INICIOS DO CACIQUISMO E A IMPLANTACIÓN DO SISTEMA CACIQUIL EN GALICIA DURANTE A RESTAURACIÓN.

PACTO ENTRE A ALTA BURGUESIA E OS RENDISTAS:

A RESTAURACIÓN. (1875-1931)

 En Galicia a Restauración foi un gran pacto entre a  alta burguesía e  a oligarquía rendista. Créanse familias de representación política nas Cortes, nombres como Montero Ríos, Riestra,, manteñen  a os seus amos na cúpula do poder. A Restauración  é   a paz, a tranquilidade, mais tamén a vergoña nacional. O sistema funciona grazas a o caciquismo, que tén nas eleccións a súa xustificación e nos concellos a súa forza.

A IMPOSIBILIDADE DUNHA REFORMA AGRARIA.

            O pacto funciona , mais sobre todo no sector primario, onde residen os intereses máis fortes. Mentras certo sector da burguesía presenta proxectos de reforma do sistema foral, a gran masa parlamentaria galega, bloquea sistemáticamente toda reforma.

Esta representación parlamentaria, dirixida por Montero Ríos ,Marques de Ríestra etc, movilizaránse sempre que os intereses dos seus privilexiados sexan postos en cuestión. Os xornais ínforman da súa mediación ante os poderes públicos cada vez que os intereses do gran comercio transatlántico, estean ameazados por calquera medida política.

A DEFENSA DO SISTEMA: O CACIQUISMO

A lei electoral do 28 de decembro de 1878 volvéu a imponer no Estado Español  o sufraxio censitario, na provincia da Coruña soamente podían votar 28.000 persoas  a partir de 1878.

O sistema funcionaba conforme ao turnismo imposto en Madrid por Cánovas e Sagasta.nas elecciós de 1879 de 14 diputados, os  conservadores obteñen10. Nas elecciós de 1881, os liberás obteñen 10 de 14. A simetría é total.
Estes datos indican unha realidade : o caciquismo. O campesiñado galego vive nun mundo que tanto polas condicións socio-económico,como pola superestructura creada obriga a una dependencia en forma de clientela. É todo o sistema caciquil. A relación patrón-cliente se basa no intercambio de bes e servicios,,ao desenvolverse entre persoas de desigual poder económico e influencia, a capacidade de negociación non é igualitaria. O que o cliente reclama  do cacique son beneficios concretos e divisibles (una licencia de obra, un permiso militar para un fillo, o retraso dun pago etc. ). Por outro lado o que o patrón reclama son respostas globalizadas e que sirvan para unha ideoloxia. O cliente pide para él, e o patrón pide pa unha “ Causa”.

 O sistema electoral funciona grazas ao sistema municipal. O axuntamiento ou concello é a peza clave. No concello son os alcaldes  e os secretarios os encargados de implantar o sistema.

As atribucións que aos alcaldes se conceden son explicables nun contexto en que o poder central tén completa confianza e seguridade nos municípios.

Cando se acercan as elecciós, o concello convértese na central do partido no poder. Unha densa rede de espionaxe, de presións e de persecucións , precede o día das urnas. Todo un muséo de horror electoral.